Global Lojistik Süreçleri
Lojistik firmalarının popülaritesi tüm dünyada çok yüksektir. Bunun en büyük sebebi, e-ticaretin artmasıdır. E-ihracatta lojistik çözümler, tek başına yeterli değildir. Hedef pazarda çözüm üreten lojistik paydaşlara ihtiyaç vardır. Gümrük kabulden depolamaya ve dağıtıma kadar her lojistik hizmetinde çözüm odaklı paydaşlarla anlaşmalar yapmak, e-ihracat girişiminde başarının anahtarıdır. Lojistik süreçlerinde ürünlerin online olarak izlenebilmesi de önemli bir konu başlığıdır.
Türkiye'de faaliyet gösteren lojistik firmaları için 2018 yılında e-ihracat çözümleri çerçevesinde Elektronik Ticaret Gümrük Beyanı (ETGB) uyumluluğu için çeşitli çalışmalar yapılmıştır. Bu kapsamda uyumluluk şartlarını yerine getiren lojistik firmaları gerekli izinleri almıştır.
Diğer yandan, 3 Aralık 2016 yılında yayımlanan “Gümrük Genel Tebliği” çerçevesinde karayolu ile hızlı kargo taşımacılığı da ETGB kapsamına alınmıştır. Bu kapsamda Türkiye’de faaliyet gösteren lojistik firmaları, farklı kategorilerdeki ürünlerin yurt dışına çıkartılması ve son tüketiciye ulaştırılması için yatırım yapmaya devam etmektedir. Türk lojistik firmalarının yurt dışındaki firmalar ile yaptıkları işbirlikleri çerçevesinde gönderilerin ucuz ve güvenli bir şekilde tüketiciye ulaştırılması sağlanabilmektedir.
E-İhracat Lojistik Süreçlerinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
E-ihracat lojistik süreçleri, yurt içi lojistik süreçlerine göre çok daha komplike bir yapıdadır. Lojistik sektöründe e-ihracat şirketleri için çeşitli araçlar ve firmalar hizmet vermektedir. Lojistik süreçlerinin kalitesi, rekabetçi pazarda e-ihracat firmalarına avantaj sağlamaktadır. E-ticaret pazarlarında sürdürülebilir bir büyüme için lojistik ve taşımacılık sektöründe hızlı ve yenilikçi yapıdaki çözüm ortakları ile işbirliği alanları oluşturmak önemlidir.
E-ihracat lojistik süreçlerinde dikkat edilmesi gereken bazı hususlar şunlardır;
· E-ihracat şirketinin hedef pazarında rekabet edebilmesi için elektronik lojistik alanındaki trendleri yakından takip etmesi önemlidir.
· Dijital ödeme yöntemlerini destekleyen lojistik süreçleri e-ihracat süreçlerine optimize edilmelidir.
· Lojistik süreçleri, hedef pazardaki müşterilerin teslimat tercihlerine göre kurgulanmalıdır.
· Müşterilerin tercihlerine uygun lojistik yazılımları kullanılmalıdır.
· Her aşamada teslimat süreci otomasyonu mümkün hale getirilmelidir.
· Lojistik süreci ekipleri, alanında uzman kişiler arasından kurulmalıdır.
Global Lojistik Terimleri
E-ticarette bir lojistik süreci; online sipariş almak; ürünün hazırlanması, ambalajlanması, faturalandırma, ödeme, sevkiyat ve teslimat gibi temel kavramlar üzerine kurulur. E-ihracatta ise sürece daha farklı kavramlar katılır.
Global lojistik süreçlerinde kullanılan bazı lojistik terimleri şunlardır;
Incoterms: Uluslararası Ticaret Odası tarafından düzenlenen kuralları ifade eder. Bu kurallar; bir ürünün taşınması ve teslimi aşamasında ortaya çıkan sorumluluklar ve maliyetlerin taraflar arasındaki dağılımı belirleyen kurallardır.
Incoterm’de yaygın olarak kullanılan terimler şunlardır;
· EXW (Ex Works): Masrafları ve riskleri ithalatçıya ait olmak üzere ürünün, ihracatçının deposunda teslim edilmesi işlemidir.
· DAP (Delivered at Place): Ürünün ithalatçının ülkesinde, vergiler hariç bütün masraflar ödenmiş olarak ilgili adrese teslim edilmesidir.
· DDP (Delivery Duty Paid): Ürünün ithalatçının ülkesinde tüm masraflar ve gümrük vergileri ödenmiş olarak teslim edilmesidir.
Hawb: Taşıyıcı ile gönderici arasında ürünün ilgili adrese teslimi için yapılan bir sözleşmedir.
Mawb: Taşıyıcı ile havayolu şirketi arasında eşyanın belirtilen adrese teslimi için yapılan bir sözleşmedir.
Cod Cash on Delivery: Kapıda ödeme yöntemi ile ürün ve/veya taşıma bedelinin gönderi tesliminde ödenmesi şeklinde gerçekleşen teslimattır. Bu lojistik yöntemi, kredi kartı kullanımı güvenilir olmayan ülkelerde yaygındır.
Manifesto: Yüklenen ürünün detaylı bilgilerini içeren ve taşıyıcı tarafından hazırlanan listedir. Genellikle gümrük çekim işlemlerinde kullanılır. Listelenmiş bir ürünün yük içinde olmaması “manifesto eksiği”; yükün içinde listelenmemiş bir ürün çıkması da “manifesto fazlası” şeklinde ifade edilir.
Lojistik Performans Endeksi (LPI): Dünya Bankası tarafından ülkelerin ticaret lojistik performanslarının kıyaslanması amacı ile oluşturulan bir sistemdir. Ülkelerin lojistik süreçlerde karşılaştıkları zorlukları, fırsatları ve performanslarını iyileştirmek için neler yapabileceklerini belirlemelerine yardımcı olan etkileşimli bir kıyaslama aracıdır.
KDV-VAT: Bir ürünün tedarik zincirindeki her aşamada bir değer eklenmesi sonucu ortaya çıkan vergiye “Katma Değer Vergisi - VAT” denir. Dünyadaki 160’tan fazla ülkede KDV uygulaması vardır (1). Ülkelerin ithalat gönderilerindeki KDV uygulamaları da farklılık gösterebilmektedir.
Threshold: E-ihracatta KDV uygulamasının başladığı değerdir.
A-TR Dolaşım Belgesi: Avrupa ile Türkiye arasında imzalanan Gümrük Birliği
Anlaşması çerçevesinde serbest dolaşım halinde bulunan malların ihracında gümrük muafiyetinden yararlanmak amacıyla ihracatçı tarafından düzenlenen belgedir. Türkiye’den AB ülkelerine gönderilen 150 euro altındaki gönderiler genellikle gümrük vergisinden muaf tutulmaktadır (2). 150 euro ve üzeri değerdeki gönderiler için A-TR Dolaşım Belgesi düzenlenirse gümrük vergisi uygulanmaz.
Harmonized System (HS) Kodu (GTİP): “Armonize Sistem” anlamındaki HS Kodu, World Customs Organisation (WCO) tarafından oluşturulmuştur. Kargolanmış ürünü tanımlamak için kullanılan bir terminolojidir. HS Kodu, 200’den fazla ülkede kullanılmaktadır (3). Belirli bir ürünü tanımlamak için uluslararası bir standarttır. Uluslararası ticarette dolaşan tüm ürünlerin yüzde 98’i HS kodu ile tanımlanmıştır. Türkiye’de ürünler 12 haneli HS Kodu ile sınıflandırılmaktadır.
[video=youtube]https://www.youtube.com/watch?v=AXGLRhlosCw[/video]